ในช่วงนี้เป็นช่วงฤดูแมงมันหรือแมลงมันที่อยู่ในรัง หรือโพลง ในดินเป็นช่วงที่กำลังออกไข่เพื่อขยายพันธุ์ชาวบ้านในเขตอำเภอแม่ใจและหลายอำเภอในพื้นที่จังหวัดพะเยา จะพากันออกหาขุดแมงมันหรือแมลงมันเพื่อเอาไข่มากินและขายเพราะ1 ปีจะมีเพียง 1 ครั้งเนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการสูงและเป็นที่ต้องการของผู้คนชาวเหนือที่นิยมบริโภคไข่แมงมันและมีราคาดี จึงพากันออกขุดหารังแมงมันเพื่อเอาไข่
สำหรับวิธีการค้นหารัง หรือโผ้ง แมงมัน ที่อยู่ในดินหากเจอจะใช้จอบหรือเสียมขุดเมื่อเจอรังก็จะใช้ทัพพี หรือช้อนหรืออุปกรณ์ตักไข่ใส่ถังแล้วนำร่อนและล้างน้ำเอาดินออกโดยใช้ผ้าขาวขึงรองกรองน้ำเพื่อเอาไข่แมงมันหรือเต้งนำมาประกอบอาหาร ได้หลากหลายชนิดอาทิทอดใส่ไข่แกงใส่ผัก หรือดองหรือจ่อมไข่แมงมัน จะมีรสชาติอร่อยมีคุณค่าโภชนาการสูงและนำไปขายกิโลกรัมละ 800-1200 บาท ห่อใบตองห่อละ 50 – 80 บาทและเป็นที่ต้องการของชาวบ้านล้านนาที่มักนิยมซื้อนำไปบริโภคเพราะ 1 ปีมีเพียง 1 ครั้งเท่านั้น
ภาพ-ข่าว ปัณณวิชญ์ อยู่ดี จ.พะเยา