ที่บริเวณแปลงนา หมู่ที่ 2 บ้านสามขาว ตำบลอบทม อำเภอสามโก้ จังหวัดอ่างทอง นาง เจรจา หลาบงาม อายุ 61 ปี อดีตกำนันตำบลอบทม ได้ร่วมกับเพื่อน พี่ น้องชาวนากว่า 50 คน อายุตั้งแต่ 50 – 70 ปี ช่วยกันลงแขกดำนาแบบดั้งเดิม ในพื้นที่นา 3 ไร่ หลังประสบปัญหาข้าวที่หว่านลงไปประมาณ 30 วัน ถูกน้ำฝนตกลงมาท่วมข้าวเสียหาย จึงเกิดแนวคิดลงแขกดำนาแบบดั้งเดิมในหมู่บ้าน โดยมีการเลี้ยงข้าวปลาอาหาร ขนมโบราณ และน้ำตาลเมา ให้กับชาวบ้านที่มาร่วมด้วยช่วยกันลงแขกกันอย่างมีความสุขสนุกสนาน แบบว่าทำกันจริง ๆ เลี้ยงกันจริง และเลอะโคลนกันจริง ๆ โดย ยายขีด วัย 68 ปี ที่รับประทานน้ำตาลเมาไปหลายกระบวย ถึงกับล้มกลิ้งไปในโคลน และมีการโยนโคลนในนาใส่กันอย่างสนุกสนาน
จากการสอบถาม นาง เจรจา เล่าให้ฟังว่า ตนเองได้ทำนา จำนวน 25 ไร่ แล้วได้เกิดฝนตกแปลงข้าวในนา น้ำฝนขังทำให้ข้าวที่หวานไป 1 เดือนเสียหาย จำนวน 3 ไร่ จึงบอกเพื่อน พี่น้องชาวนากว่า 50 คน ให้มาช่วยลงแขกดำนาในแปลงที่เสียหาย แบบทำกันจริงเหมือนตอนรุ่นพ่อแม่ที่ผ่านมากว่า 50 ปี โดยตอนนั้นเจ้าของนาจะเลี้ยงข้าวปลาอาหาร ขนมนมเนย และไม่พลาดน้ำตาลเมา ที่ลงแขกดำนากันไป และเดินเสริฟ์น้ำตาลเมากันในนาข้าว พร้อมแจกบุหรี่ให้คนละ 2 มวน ลูกอมคนละ 2 เม็ด ในช่วงเย็นเมื่อเสร็จจากนาก็จะมีการเล่นปาโคลนหยอกล้อกันก่อนกลับบ้าน ซึ่งเป็นความทรงจำที่ผ่านมากว่า 50 ปี ซึ่งครั้งนี้ได้มีโอกาศย้อนวันวานในการลงแขกดำนา
สำหรับการลงแขกดำนาในครั้งนี้ เป็นการรื้อฟื้นประเพณีไทยโบราณ ที่แสดงให้เห็นถึงความมีน้ำใจ การช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกัน รวมทั้งยังเป็นการอนุรักษ์ประเพณี ซึ่งเป็นวิถีชาวนาไทย อีกทั้งยังเป็นการเสริมสร้างความรัก ความสามัคคี ของชาวบ้านภายในชุมชนต่อไป
ภาพ-ข่าว กนกศักดิ์ / อ่างทอง