ผู้สื่อข่าวได้รับการร้องเรียนจากชาวบ้านว่าริมถนนสายเอเชีย 41 ก่อนถึงอำเภอหลังสวน มีพ่อค้าแม่ค้าได้ตั้งจุดจำหน่ายขายน้ำกระท่อมต้มโจ๋งครึ้ม ทั้งที่กฎหมายยังอนุญาตให้เฉพาะกิน และขายใบสด รวมถึงขายเมล็ดพันธุ์เท่านั้น จึงได้เดินทางไปตรวจสอบ พบว่ามีพ่อค้าแม่ค้า นับสิบเจ้า มีทั้งตั้งเต็นท์ใบกระท่อมสดและใช้รถยนต์เปิดท้ายขาย นอกจากที่พ่อค้าแม่ค้าจะขายเฉพาะใบกระท่อมสดแล้ว ยังขายน้ำกระท่อมดิบบรรจุขวดพลาสติกขุ่น มาตั้งวางขาย พร้อมทำป้ายไวนิล ขนาด 80×100 ซม.ระบุข้อความว่า มีน้ำกระท่อมดิบขาย พร้อมระบุราคาตั้งแต่ 50-150 บาท ซึ่งอยู่กับขนาดของขวดที่บรรจุ
ผู้สื่อข่าวได้เฝ้าสังเกตอยู่ระยะหนึ่ง ก่อนลงไปสอบถามถึงการจำหน่ายน้ำกระท่อมดิบว่าผิดกฎหมายหรือไม่ ซึ่งก็ได้คำตอบจากแม่ค้ารายหนึ่งว่า น้ำกระท่อมตนเองได้ต้มเอง เพราะเห็นคนอื่นขายได้ ก็เลยหันมาขายบ้าง เนื่องจากตอนนี้ไม่มีรายได้จากที่ไหน หลังจากที่เจอโควิด ประกอบกับหลายคนก็บอกว่าไม่ผิดกฎหมาย เป็นน้ำสมุนไพร ตำรวจก็บอกให้ขายได้ ก็เลยมาโดยซื้อใบกระท่อมจากสวนชาวบ้าน
โดยแบ่งเป็น 2 ชนิด คือใบกระท่อมแบบเคี้ยว จะมีราคาสูง กิโลกรัมละ 300 บาท แล้วนำมาขายในราคา 500 บาท ส่วนใบกระท่อมแบบนำมาต้ม จะซื้อมาในราคา 250 บาท แล้วนำมาต้ม ก่อนจะนำแบ่งขายตามปริมาณของแต่ละขวดที่บรรจุ คือ 50-150 บาท นอกจากนี้ ยังมีน้ำอัดลมและน้ำหวานสูตรเข้มข้น ไว้บริการสำหรับลูกค้าที่ที่กินน้ำกระท่อมดิบไม่ได้ ก็จะซื้อไปผสมคล้ายกับสูตรสี่คูณร้อย ผู้สื่อข่าวได้สอบถามถึงราคาของน้ำหวานสูตรเข้มข้น ทราบว่า ได้ไปซื้อมาจากร้านค้าแห่งหนึ่ง ในราคาแพ็คละ 700 บาท ใน 1 แพ็คมีอยู่ 10 ขวด แล้วนำมาจำหน่ายขายให้กับลูกค้าขวดละ 100 บาท ซึ่งก็ขายได้เรื่อยๆ และแต่ละวันก็จะมีรายได้จากการขายใบกระท่อมและน้ำกระท่อมดิบ ตกอยู่ประมาณ 1-2 พันบาทต่อวันเลยที่เดียว
ผู้สื่อข่าวได้ค้นหาข้อมูลพบว่าการต้มแบ่งบรรจุใส่ขวดขายโดยไม่ได้รับอนุญาต จะมีความผิดตาม พ.ร.บ.ผลิตภัณฑ์สมุนไพร พ.ศ. 2562 มาตรา 91 โดย นายวิชัย ไชยมงคล เลขาธิการ สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) สรุปไว้ดังนี้
1. ปลูก ซื้อ ขาย ต้นกระท่อมได้โดยไม่ผิดกฎหมาย ตั้งแต่วันที่ 24 ส.ค.64 ที่ผ่านมา
2. การขายใบสด ลำต้น เมล็ด ฯลฯ ทำได้หมด ไม่ผิดกฎหมาย
3.กรณีต้มน้ำกระท่อมดื่มเอง หรือแจกจ่ายกัน โดยไม่มีลักษณะเชิงพาณิชย์”#สามารถทำได้” อย่างเต็มที่
4. กรณีต้มน้ำกระท่อมเพื่อขาย ยังติดข้อห้ามตามประกาศกระทรวงสาธารสุข ฉบับที่ 454 ออกตาม พ.ร.บ.อาหาร ปี 22 มันว่าด้วย เรื่องกำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่ายที่ #ระบุบัญชีแนบท้ายไว้หลายรายการ และกระท่อมสารสกัด มันเป็นหนึ่งในบัญชีแนบท้ายรายการที่ 52 ยังถูกจำกัดห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย.
ดังนั้น การต้มน้ำกระท่อมขายตามท้องถนน เลยยังทำไม่ได้ “สรุปคือ ณ วันนี้ “น้ำกระท่อมต้มได้ กินเองได้ แต่ยังขายเชิงพาณิชย์ไม่ได้ เพราะขัดระเบียบ สธ. นั่นเอง”
ภาพ-ข่าว ประสิทธิ์ ลีฬหคุณากร ชุมพร